Σχολική περίοδος 1990 – 1991. Δεκαπέντε χρονών παιδιά, ξεκινούσαμε την περιπέτεια του Λυκείου στο τότε Ενιαίο Πολυκλαδικό Λύκειο στην Κομοτηνή, που συμπλήρωνε τον δεύτερο χρόνο λειτουργίας του. Πιο πολιτικοποιημένη η γενιά μου από την σημερινή, έβλεπε μετά από τρεις συνεχόμενες εκλογικές αναμετρήσεις, μέσα σε διάστημα 12 μηνών, μια «σταθερή», «φιλελεύθερη» κυβέρνηση, αυτή του Μητσοτάκη.
Μετά από μερικές διδακτικές ώρες και ένα πρώτο χρονικό διάστημα προσαρμογής στο σχολείο, έρχεται μια είδηση που αργότερα θα αποτελέσει την δημιουργία ενός μαθητικού και φοιτητικού κινήματος, που ακόμη ουσιαστικά δεν έχει τελειώσει ακόμα. Ο υπουργός Παιδείας της κυβέρνησης Βασίλης Κοντογιαννόπουλος (ο οποίος υπήρξε και βουλευτής του ΠαΣοΚ) προσπαθεί να φέρει στη βουλή ένα νομοσχέδιο για την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση. Τα αντιδραστικά μέτρα αυτής, γίνονται γνωστά και είναι το θέμα συζήτησης στις νεολαιΐστικες παρέες για αρχή και στις γενικές συνελεύσεις των λυκείων μετέπειτα.
Τον Νοέμβριο του 1990 και μετά από ένα μπαράζ διαδηλώσεων στους δρόμους όλης της χώρας από απολυμένους εργαζομένους εργοστασίων και δημόσιων οργανισμών, έρχονται οι πρώτες λιγοστές καταλήψεις σε σχολεία της επαρχίας. Το Ενιαίο Πολυκλαδικό Λύκειο Κομοτηνής ήτανε ένα από τα σχολεία που τελούσαν υπό κατάληψη από την πρώτη μέρα του αγώνα των μαθητών. Αρχές Δεκεμβρίου, οι περισσότερες σχολές των ΤΕΙ και ΑΕΙ της χώρας, ακολούθησαν το παράδειγμα μας. Και τότε σαν χιονοστιβάδα, ξεκινούν ένα – ένα τα σχολεία σε όλη την Ελλάδα να κλείνουν. Χιλιάδες μαθητές, σε κάθε γωνιά της χώρας έγραψαν τη λέξη «ΚΑΤΑΛΗΨΗ» στις πόρτες των σχολείων τους. Μια πραγματική έξαρση, με συνελεύσεις και κατειλημμένα σχολεία σε κάθε χωριό, κωμόπολη και μεγάλη πόλη.
Τα κοινά συντονιστικά προσπάθησαν και έδωσαν ένα γενικό πλαίσιο αγώνα που αποτυπώθηκε στις κεντρικές ανακοινώσεις των κατά τόπους Συντονιστικών Επιτροπών Καταλήψεων μαθητών – φοιτητών – σπουδαστών. Το πρώτο πανελλαδικό συλλαλητήριο πραγματοποιήθηκε στις 14 Δεκέμβρη 1990 και το δεύτερο στις 18 του ίδιου μήνα ακόμα πιο μαζικό, με συγκλονιστική ζωντάνια και πάθος των μαθητών. Το κεντρικό σύνθημα εκείνων των ημερών ήταν το «ΔΕΝ ΘΑ ΠΕΡΑΣΕΙ». Την ίδια ώρα η Κυβέρνηση Μητσοτάκη και το Υπουργείο Παιδείας περίμεναν να εκτονωθεί η κατάσταση στο χώρο των καταλήψεων, λόγω των εορτών των Χριστουγέννων. Μα αρκετές καταλήψεις, τόσο στις σχολές ΑΕΙ – ΤΕΙ, όσο και σε πάρα πολλά Λύκεια συνεχίζονται και στις διακοπές των Χριστουγέννων. Ναι, είχαμε κάνει γιορτές στο υπό κατάληψη σχολείο μας. Μπορεί τα παιδιά που ήμασταν μέσα στο κτίριο να μην ξεπερνούσαμε τους σαράντα, αλλά το αίμα μας έβραζε. Ο Χάρης Λ., ο Μπάμπης Β., ο Γλάρος, η Κούλα, ο Σπύρος, ο Νίκος Α., εγώ και πολλοί άλλοι υποδεχόμασταν το 1991 μακριά από τις οικογένειες μας και μέσα στο σχολείο. Μια χρονιά που για τους περισσότερους από εμάς, θα μας στιγματίσει πολιτικά.
Οι μηχανισμοί του κράτους ανησυχούν και κινούνται προς την καταστολή. Η γραμμή τους: να ανοίξουν τα σχολεία με κάθε τρόπο! Συσκέψεις και εγκύκλιοι του Υπουργείο Παιδείας προς τους διευθυντές των σχολείων δίνουν οδηγίες για κατασταλτικά μέτρα. Να κοπούν οι αλυσίδες και τα λουκέτα στις πόρτες των σχολείων. Να παρθούν απουσίες έστω και στο πεζοδρόμιο του κάθε σχολείου. Να γίνουν «συστάσεις» στους γονείς των καταληψιών μαθητών. Ταυτόχρονα ετοιμάζεται το σχέδιο των «αγανακτισμένων πολιτών», γονείς και «γονείς» που θα κάνουν φασαρίες και επεισόδια έξω από τα σχολεία. Τα μέτρα καταστολής αρχίζουν να εφαρμόζονται από το πρωί της 6ης Ιανουαρίου 1991.
Μία μέρα νωρίτερα και κατά ένα περίεργο τρόπο, από την συντονιστική επιτροπή της κατάληψης του Πολυκλαδικού Λυκείου Κομοτηνής, αποχωρούν οι μαθητές που ανήκουν στη ΝΔ και μας προτρέπουν να κάνουμε το ίδιο. «…δεν οδηγούν πουθενά αυτά τα μέτρα που πήραμε σαν μαθητές…».
Στις 7 Ιανουαρίου, ανήμερα του Αη Γιάννη, φτάνουνε στα αυτιά μας από φίλους, γονείς, καθηγητές, συμμαθητές ότι κακό θα συμβεί και καλό θα ήταν να αποχωρήσουμε. Η απάντηση του μαθητικού κινήματος άμεση και καταλυτική. Δυνατές επιτροπές περιφρούρησης, κοινά συντονιστικά με φοιτητές – σπουδαστές, ενημέρωση του λαού της πόλης με εξορμήσεις, η ΕΛΜΕ έξω απ’ το σχολείο. Στο σημείο αυτό να αναφέρω ότι το Πολυκλαδικό Λύκειο αποτελούσε στην Κομοτηνή το προπύργιο για τον αγώνα των μαθητών και αν «έπεφτε», θα τελειώνανε όλα.
Τα βράδυ της ίδιας μέρας, ο τότε Νομάρχης Ροδόπης Διονύσης Καραχάλιος (μετέπειτα υποψήφιος βουλευτής της Πολιτικής Άνοιξης) σε συνεργασία με τον κομματικό μηχανισμό της ΝΔ στην πόλη και άλλους «μηχανισμούς» κινητοποιεί ομάδες τραμπούκων της ΔΑΠ – ΝΔΦΚ και της ΟΝΝΕΔ (τους λεγόμενους «Κένταυρους» που φτιάχτηκαν σαν ομάδες κρούσης της ΟΝΝΕΔ επί προεδρίας Μεϊμαράκη και Βουλγαράκη) με σκοπό την ανακατάληψη του Ενιαίου Πολυκλαδικού Σχολείου. Επικεφαλής της ομάδας κρούσης ο πολλά υποσχόμενος πολιτικός και μέχρι τότε πρότινος υπεύθυνος της ΔΑΠ στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και τότε μέλος της Κεντρικής Επιτροπής της ΟΝΝΕΔ Ε.Σ. και μαζί με τον υπεύθυνο του γραφείο τύπου του τότε Νομάρχη και μέλος της ΔΑΠ Μ.Κ., τον Κ.Μ., τον Π.Κ. και μερίδα γαλάζιων «συμμαθητών», μας επισκέπτονται στις 11 το βράδυ.
Μετά από ένα πεντάλεπτο διάλογο, ξεκίνησε η προσπάθεια τους, μέσα σε ύβρεις, απειλές και πετώντας μας αντικείμενα, να σπάσουν τις αλυσίδες της κεντρικής πόρτας, ώστε να προχωρήσουν στο εσωτερικό του κτιρίου και να διαλύσουν την κατάληψη. Η «νεανική άγνοια κινδύνου» που μας διακατείχε έδρασε αποτελεσματικά και την ώρα της επίθεσης των νεολαίων της ΝΔ, εμείς τους αποκρούσαμε πετώντας τους από την πλευρά μας θρανία, καρέκλες και ότι άλλο βρίσκαμε μπροστά μας. Μερικοί από εμάς, πηδήξανε τα κάγκελα με αποτέλεσμα να πιαστούνε στα χέρια μαζί τους. Τα επεισόδια παίρνουν έκταση και σε λίγο καταφθάνουν οι δημοσιογράφοι και η αστυνομία. Παρά τις δικές μας μαρτυρίες, για την αδικαιολόγητη επίθεση εναντίον μας, δεν υπάρχει καμιά σύλληψη, αποδεικνύοντας περίτρανα ότι το κράτος κάλυπτε το παρακράτος.
Την άλλη μέρα το πρωί, στις 8 Γενάρη, το σχέδιο της κυβέρνησης πανελλαδικά βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Απουσίες στα πεζοδρόμια, αγανακτισμένοι «πολίτες» κυνηγούν μαθητές και χειροδικούν, διευθυντές σχολείων απειλούν. Ώσπου το βράδυ, προσπαθώντας να ακούσουμε στην ΕΡΑ Κομοτηνής τα χθεσινοβραδινά κατορθώματα μας, ακούμε κάτι που μας παγώνει το αίμα. Ίδιες ομάδες ΟΝΝΕΔιτών που προσπάθησαν με βίαιο τρόπο να ανακαταλάβουν το σχολείο μας, κάνουνε το ίδιο σε όλη την χώρα, με αποτέλεσμα στην Πάτρα ένας 38χρονος καθηγητής να πέσει νεκρός. Ήταν ο Νίκος Τεμπονέρας.
Η συμμορία των τραμπούκων της ΟΝΝΕΔ επιτίθεται στο 3ο Γυμνάσιο – Λύκειο Πατρών κατά του συγκεντρωμένου πλήθους μαθητών, γονέων και καθηγητών, πετώντας πέτρες, σίδερα, γυαλιά. Στην πόρτα του σχολείου βρίσκονται ο ένας απέναντι στον άλλον, ο αποφασισμένος δολοφόνος Γιάννης Καλαμπόκας, πρόεδρος της ΟΝΝΕΔ Αχαΐας και δημοτικός σύμβουλος, και το υποψήφιο θύμα του. Το οπλισμένο με σιδηρολοστό χέρι του χτυπά ανελέητα στο κεφάλι. Ο λοστός καρφώνεται στο κρανίο του Νίκου. Ο Τεμπονέρας πέφτει νεκρός. Οι άνανδροι τραμπούκοι Καλαμπόκας, Μαραγκός, Γραμματικάς, Σπίνος και οι άλλοι φεύγουν από το πίσω μέρος του σχολείου αναζητώντας καταφύγιο στη νύχτα.
Οι τραμπούκοι – δράστες θα συλληφθούν 6 ολόκληρες μέρες μετά. Τους κρύβουν ο δικηγόρος Μαρινάκης (μετέπειτα πρόεδρος της ΝΟΔΕ Αχαΐας) και άλλα κομματικά στελέχη της ΝΔ, που έμειναν ατιμώρητοι, παρ’ όλες τις προβλέψεις του νόμου περί παροχής ασύλου σε καταζητούμενους για φόνο σε ανάλογες περιπτώσεις.
Την επόμενη μέρα της δολοφονίας, επικρατούσε μια περίεργη σιωπή. Λες και όλος ο κόσμος θρηνούσε βουβά τον χαμό αυτού του αγωνιστή. Στην Κομοτηνή αποφασίστηκε, την ίδια μέρα στις 11 το πρωί, στο Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο μια πορεία διαμαρτυρίας.
Αποφασίσαμε να συμμετάσχουμε και οι μαθητές μαζί με τους καθηγητές του Πολυκλαδικού Λυκείου κάτω από ένα κλίμα τρομοκρατίας, των ημερών εκείνων. «…τι πάμε να κάνουμε; Κανείς δεν θα είναι, με τόση αστυνομία δίπλα μας…», μονολόγησε ο φίλος μου Μπάμπης. Είχε όμως άδικο. Η συμμετοχή του λαού της Κομοτηνής ήτανε μαζική και πρωτόγνωρη για τα δεδομένα της πόλης μας. Με μπροστάρηδες τους καθηγητές, οι μαθητές, οι φοιτητές, οι εργάτες, οι εργαζόμενοι, ο απλός κόσμος, όλοι μαζί ενώσαμε τις φωνές μας. ΕΝΑΣ ΣΤΟ ΧΩΜΑ, ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ. Ο ΤΕΜΠΟΝΕΡΑΣ ΖΕΙ.
Δεν θα ξεχάσω εκείνη την ημέρα, τα λόγια του καθηγητή μου στα μαθηματικά στο γυμνάσιο Θανάση Παπουλάκη: «…Νίκο, όσοι συνάδελφοι μου σήμερα δεν είναι εδώ…είναι προδότες…».
Οι 74 (!!!) ταυτόχρονες επιθέσεις της ΟΝΝΕΔ σε σχολεία όλης της Ελλάδας και όλα τα υπόλοιπα στοιχεία της υπόθεσης οδηγούν σε άλλα συμπεράσματα. Συμπεράσματα όπως ότι η δολοφονία και η αναβίωση τραμπούκικων παρακρατικών ομάδων είναι συστατικό στοιχείο της πολιτικής της δεξιάς. Είναι κατ’ επέκταση συστατικό στοιχείο της πολιτικής της λιτότητας, της ανεργίας και της αφαίμαξης της εργαζόμενης πλειοψηφείας. Επειδή λοιπόν αντίσταση σ’ αυτή την πολιτική θα υπάρξει έτσι κι αλλιώς, είναι ανάγκη για το κατεστημένο να βρει τρόπους καταστολής των κοινωνικών αντιστάσεων. Γιατί τον Νίκο Τεμπονέρα δεν το δολοφόνησαν κάποιοι άγνωστοι όπως επικαλέστηκε η υπεράσπιση των δραστών στο δικαστήριο του Βόλου, αλλά το επίσημο κράτος, με φυσικούς αυτουργούς τον τότε πρόεδρο της ΟΝΝΕΔ Αχαΐας Γιάννη Καλαμπόκα και τους τραμπούκους του και ηθικούς αυτουργούς τον Νομάρχη Αχαΐας Τάγαρη, την κυβέρνηση Μητσοτάκη και συνενόχους την αστυνομική διεύθυνση Αχαΐας.
Η μνήμες εκείνων των ημερών δεν τελειώνουν εδώ. Γιατί όλως περιέργως, οι περισσότεροι που διαμαρτύρονταν τότε, χωρίς να ξέρουν από κοντά τον Νίκο Τεμπονέρα, του μοιάζουν κάπως. Εμείς είμαστε πάλι εδώ. Εκεί που ξεκινήσαμε. Δεν κάνανε βήμα πίσω. Και προπάντων, ΔΕΝ ΞΕΧΝΑΜΕ! Είναι τιμή μου που συμμετείχα στο μαθητικό κίνημα του 1990 – 1991.
Για την ιστορία, ο δολοφόνος Καλαμπόκας καταδικάστηκε πρωτόδικα σε ισόβια και στο Εφετείο, η ποινή του μειώθηκε. Σήμερα, αφού πέρασε κάποια χρόνια στη φυλακή, κυκλοφορεί και πάλι ελεύθερος. Από την υπόλοιπη ομάδα των ΟΝΝΕΔιτών, οι περισσότεροι «τιμωρήθηκαν» με μικρές ποινές κάποιων μηνών φυλάκισης. Όλοι κυκλοφορούν ελεύθεροι και οι περισσότεροι δουλεύουν σε δημόσιες υπηρεσίες ως «γαλάζια παιδιά»…
No comments:
Post a Comment